Απώλεια Γονέα

2019-01-30

Ένα από τα δυσκολότερα πράγματα που έχει να αντιμετωπίσει στη ζωή του ένα παιδί είναι να αποχαιρετήσει τον γονιό του. Ειδικά όταν αυτό γίνεται απρόσμενα, σε νεαρή ηλικία και χωρίς καμία προειδοποίηση.

Η απώλεια αυτή συχνά σηματοδοτεί σε ένα βαθμό και απώλεια της παιδικής χαλάρωσης και ηρεμίας. Σε νεαρή ηλικία, ο γονέας είναι εκείνος που στηρίζει το παιδί, του παρέχει τις απαραίτητες πληροφορίες σχετικά με τον κόσμο γύρω του, διαμορφώνει τις αντιλήψεις για τον εαυτό και τους άλλους και θεωρείται αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς του. Οι συνθήκες κάτω από τις οποίες επέρχεται ο θάνατος του γονέα επηρεάζουν την ένταση της θλίψης ενός παιδιού.

Κάποιοι από τους παράγοντες αυτούς είναι η σχέση που είχε το παιδί με τον γονιό του, η ηλικία του παιδιού, η κατάσταση των υπόλοιπων μελών μεταξύ τους και το κατά πόσο ο θάνατος ήταν αιφνίδιος ή ήταν αποτέλεσμα μακροχρόνιας ταλαιπωρίας όλης της οικογένειας. Τα παιδιά μετά από ένα τέτοιο γεγονός έχουν να διαχειριστούν μία σειρά από συναισθήματα, μεταξύ άλλων την αίσθηση του κενού, μοναξιά, ενοχή και θυμό. Τα πιο κοινά συναισθήματα και φυσιολογικές αντιδράσεις περιλαμβάνουν σύγχυση, άγχος, απογοήτευση, τύψεις, λαxτάρα, φόβο και συχνά κατάθλιψη. Ασφαλώς η ηλικία του παιδιού παίζει σημαντικό ρόλο στην ικανότητά του να αντιμετωπίσει το θάνατο του γονιού του.

Η απώλεια ενός γονέα πριν την ενηλικίωση μπορεί να έχει επίδραση σε διάφορους τομείς της ζωής του ατόμου. Πιθανόν να επηρεάσει την ανάπτυξη της προσωπικότητας, την αίσθηση της ασφάλειας, καθώς και τις σχέσεις με τον εναπομείναντα γονέα και τους σημαντικούς άλλους. Για να αποφευχθεί αυτό, καλό θα είναι το παιδί να ενταχθεί σε κάποιου είδους θεραπευτικό-υποστηρικτικό πρόγραμμα που θα του δίνουν την δυνατότητα να εκφράσει τα συναισθήματά του καθώς και την παροχή ανατροφοδότησης και δραστηριοτήτων κάθε φορά που η έντονη θλίψη θα ξαναέρχεται στην επιφάνεια. Είναι σημαντικό τα κοντινά άτομα να είναι σε θέση να συζητούν για το πώς ήταν η ζωή και πώς είναι τώρα. Τα παιδιά συνήθως θέλουν να έχουν τα γεγονότα και τα συναισθήματα που περιβάλλουν την απώλειά τους συχνά επιβεβαιωμένα. Για το λόγο αυτό είναι επίσης σημαντικό να ακούμε τι έχουν να μας πουν. Το πιθανότερο είναι να θέλουν να συζητήσουν τα πράγματα ξανά και ξανά.

Δεν υπάρχουν συνταγές για να ξεπεραστεί ο πόνος της απώλειας. Για τον λόγο αυτό χρειάζονται ειλικρίνεια ώστε να μην μπερδεύονται με μισές αλήθειες και ανακρίβειες. Είναι καλό για τα παιδιά κάθε ηλικίας να παίρνουν μέρος στην νεκρώσιμη ακολουθία, εκτός εάν υποστηρίζουν τα ίδια ότι δεν θέλουν να παρευρίσκονται. Πρέπει να έχουμε κατά νου ότι τα παιδιά από την ηλικία των δυόμιση κατανοούν την ιδέα του αποχαιρετισμού. Μετά την κηδεία, τα παιδιά πιθανόν στο παιχνίδι τους να αναπαριστούν την κηδεία ή και να προσποιούνται ότι είναι άρρωστα ή πεθαίνουν. Κάτι τέτοιο είναι απολύτως φυσιολογικό και δεν θα πρέπει να ανησυχήσει το περιβάλλον. Σίγουρα για τα παιδιά που έχουν να αντιμετωπίσουν και το σχολικό περιβάλλον να χρειάζεται μία επιπλέον βοήθεια και στήριξη.

Στα παιδιά ηλικίας 3-5 πολύ πιθανόν οι περίοδοι θλίψης να είναι μικρές, μπορεί όμως να υπάρχουν σωματικά προβλήματα πχ με το έντερο, πόνους στο στομάχι, πονοκεφάλους, εξανθήματα, εκρήξεις θυμού, επαναφορά σε προηγούμενα στάδια ανάπτυξης όπως πιπίλισμα του αντίχειρα, κλπ, πιθανόν να εκφράσουν φόβους όπως πχ με το σκοτάδι ή τους αποχαιρετισμούς, να περάσουν περιόδους θλίψης, θυμού, άγχους, κλπ. Είναι σημαντικό να επικοινωνήσετε με τη νηπιαγωγό του παιδιού, ώστε να μπορούν να είναι σε επιφυλακή για τυχόν προβλήματα που αντιμετωπίζει το παιδί. Ασφαλώς αν η ανησυχητική συμπεριφορά επιμένει θα χρειαστεί να ζητηθεί η βοήθεια ενός επαγγελματία.

Τα παιδιά μεταξύ 6-8, έχουν να αντιμετωπίσουν το επιπλέον άγχος των ερωτήσεων σχετικά με το θάνατο από τους συμμαθητές όταν επιστρέψουν στο σχολείο. Θα πρέπει να έχετε μιλήσει με τους δασκάλους και τη διεύθυνση του σχολείου πριν το παιδί επιστρέψει στο σχολείο και καλό θα είναι και με τους γονείς των κοντινών συμμαθητών ώστε να υπάρχει σωστός χειρισμός από όλους. Πιθανόν μερικοί από τους φίλους του παιδιού να θέλουν να έρθουν στην κηδεία. Κάτι τέτοιο θα είναι αρκετά υποστηρικτικό. Θα χρειαστεί να προετοιμάσετε το παιδί για τυχόν ερωτήσεις και να τους κάνετε κατανοητό πως δεν χρειάζεται να μπουν σε λεπτομέρειες. Αφήστε το να αποφασίσει μόνο του σε ποιον/ποιους θα αποφασίσει να »ανοιχτεί», και ασφαλώς ζητήστε από τον δάσκαλο τακτική ενημέρωση σχετικά με την κατάσταση του παιδιού. Πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας πως πιθανόν το παιδί να αλλάξει στάση μέσα στην τάξη, να γίνει είτε πολύ κλειστό είτε ευερέθιστο, να βγάλει άσχημη συμπεριφορά απέναντι σε ένα δάσκαλο ή συμμαθητή, να αρνείται να πάει στο σχολείο, να υποφέρει από πονοκεφάλους και στομαχικές διαταραχές, καθώς και από έλλειψη συγκέντρωσης. Στην φάση αυτή δεχτείτε την κατάσταση αυτή ως έχει και ως κάτι φυσιολογικό.

Παιδιά ηλικίας 9-12 μπορούν να κρύβουν τα συναισθήματά τους, ταυτόχρονα όμως να αισθάνονται πολύ δυσάρεστα από παρατηρήσεις που έγιναν στο σχολείο. Πιθανόν να μην μπορούν να φτάσουν το αναμενόμενο εκπαιδευτικό επίπεδο, να μαλώνουν στο σχολείο ή να επαναστατούν ενάντια στην εξουσία. Ωστόσο, το σχολείο μπορεί να είναι μια σταθερή αξία σε σχέση με όλα τα υπόλοιπα που φαίνονται να αλλάζουν γύρω τους. Σε κάποιες περιπτώσεις, οι αντιδράσεις αυτές είναι μια έκκληση για βοήθεια. Για τον λόγο αυτό είναι σημαντικό να ασχοληθούμε με τις οποιεσδήποτε ανησυχίες σχετικά με το σχολείο. Βεβαιωθείτε ότι υπάρχει αρκετός χρόνος για δραστηριότητες παιχνιδιού, αθλητισμού και αναψυχής, και ότι τα παιδιά έχουν φίλους της ηλικίας τους. Θα πρέπει να γνωρίζουν ότι είναι ωραίο να εξακολουθούν να είναι χαρούμενα και ενθουσιασμένα χωρίς να αισθάνονται άσχημα γι αυτό. Είμαστε σε συνεχή επαφή μαζί τους, τα ρωτάμε, μαθαίνουμε πώς αισθάνονται και εάν τα προβλήματα συμπεριφοράς συνεχίζουν, ζητάμε επαγγελματική βοήθεια.

Τέλος, μία ηλικιακή ομάδα που χρήζει ιδιαίτερη προσοχή είναι οι έφηβοι. Έχουν ήδη να αντιμετωπίσουν πολλές δικές τους σωματικές και ψυχοσυναισθηματικές αλλαγές, οπότε μία τόσο δύσκολη απώλεια δυσκολεύει αρκετά την κατάστασή τους. Συχνά μάλιστα ψάχνουν και βρίσκουν μόνοι τους επαγγελματική βοήθεια. Κάποιες φορές αισθάνονται απομονωμένοι επειδή νομίζουν πως οι φίλοι τούς αποφεύγουν ή νιώθουν πως είναι σε δύσκολη θέση και δεν ξέρουν τι να τους πούνε. Συχνά επίσης επηρεάζεται η σχολική επίδοση και απόδοση, συμπεριφέρονται διαφορετικά, σε ακραίες περιπτώσεις, μπορεί να υποφέρουν από κατάθλιψη, να αλλάζουν παρέες, να κάνουν χρήση ουσιών, να αλλάζουν σεξουαλικούς συντρόφους ή ακόμα και να έχουν τάσεις αυτοκτονίας. Σε κάθε περίπτωση, οι καθηγητές και όσοι εμπλέκονται με τους έφηβους θα πρέπει να είναι ενήμεροι για τη νέα πραγματικότητα του παιδιού και με τρόπο διακριτικό να παρακολουθούν τυχόν ιδιαίτερες αλλαγές στη συμπεριφορά.

Παρ' όλο που οι έφηβοι θρηνούν, συχνά μπορεί να κρύβουν τα συναισθήματά τους, παρότι αυτά είναι ακόμα έντονα. Θα πρέπει να τους αφήσουμε να γνωρίζουν ότι είναι θεμιτό να είναι αναστατωμένοι και να θρηνούν. Άλλες φορές πάλι, μπορεί να προσπαθούν να προστατεύσουν τον γονέα, μη μιλώντας του για τα δικά τους συναισθήματα. Για τον λόγο αυτό συχνά χρειάζεται παρότρυνση ώστε να ανοίξουν συζήτηση σχετικά με το πένθος τους. Ενθαρρύνετε υγιείς τρόπους για να απελευθερώσουν τα συναισθήματα μέσα από αθλητικές ή πολιτιστικές δραστηριότητες. Δεν θα πρέπει να αφήσουμε τον έφηβο να πάρει κατά κάποιο τρόπο τη θέση του γονιού που πέθανε. Αντίθετα, θα πρέπει να βοηθάμε ώστε να επικεντρωθεί στις ανάγκες που αφορούν στο μέλλον του.

Θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι η θλίψη έχει διάφορες μορφές και μπορεί να συνεχίσει να υφίσταται για αρκετά χρόνια, αν και η ένταση μπορεί να πάρει λιγότερο. Ο γονέας θα καταλάβει ότι τα παιδιά αρχίζουν να συμβιβάζονται με το θάνατο όταν δείχνουν ότι δέχονται την πραγματικότητα του θανάτου, αναδιοργανώνουν τη ζωή τους και επιστρέφουν στις παρέες τους, στις ασχολίες τους και στην κανονική ροή της καθημερινότητάς τους.

Υλοποιήθηκε από τη Webnode
Δημιουργήστε δωρεάν ιστοσελίδα!